Vitamin ve mineraller, insan vücudunun sağlıklı yaşamı için önemli moleküllerdir. Miktar ve büyüklük olarak öne çıkmazlar ancak enerji üretimi, bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışabilmesi metabolik atıkların vücuttan atılması gibi bir çok önemli reaksiyonun tamamlayıcı unsuru olarak görev yaparlar. Eksikliklerinde hayati işlevler aksayabilir.
Vitamin mineral eksikliği nedir?
Vitamin ve mineral eksikliği, vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin veya minerallerin vücudun ihtiyaç duyduğu miktardan az alınması durumudur. Yani gıdalarla alımın azlığı veya kullanımın artması ya da yeterli yararlanımın olmaması durumunda eksiklik belirtileri ortaya çıkmaktadır. Vitamin ve minerallerin günlük ihtiyaç dozlarından farklı olarak yüksek dozlarda tedavi edici olarak kullanımı da mümkündür. Fonksiyonel tıp ya da ortomoleküler tıp olarak da adlandırılan bu yüksek doz kullanım, günlük ihtiyaç dozundan bağımsızdır.
Vitamin ve mineral eksikliği neden kaynaklanır?
Bu durumun temel 3 nedeni vardır:
- Gıdalarla alımın azalması; Yeterli ve dengeli beslenme olmaması, alkolizm ve madde bağımlılığı, aşırı ve/veya bilinçsiz katı diyet programları, anoreksi (iştahsızlık), ameliyat ve ağır hastalık gibi durumlarda gıdalarla alınan vitamin ve mineraller yetersiz kalabilmektedir.
- Metabolik ihtiyacın artarak alınan miktarın az kalması; kanser gibi metabolizmayı hızlandıran bazı hastalıklar ve kemoterapi gibi bazı tedavilerde ihtiyaç duyulan miktar günlük ihtiyaç dozunun çok üstüne çıkabilmektedir.
- Yeterli alım olsa bile vücudun yararlanamaması; emilim sorunları, sindirim sistemi hastalıkları veya bazı ilaçların kullanımı, mide ameliyatları, kronik bağırsak sorunları gibi birçok durumda tüketilen miktar vücudun ihtiyacını karşılamaya yetmeyebilir. Yine, (GDO) genetiği değiştirilmiş gıdalar yeterince besleyici madde içermemektedir. D vitamini güneşle aktive olmaktadır ve yeterince güneşlenmeyen insanlarda eksikliğine sık rastlanır. K vitamini bağırsaklarda yaşayan mikroorganizmalarca sentezlenir ve bağırsak florası bozulmuş kimselerde eksikliği söz konusu olabilmektedir.
Bu gibi durumlarda, nedenin saptanması ve nedene yönelik tedavinin planlanması daha da önem arz etmektedir.
Vitamin ve mineral eksikliğinde ne olur?
Vitamin mineral eksikliği, vücutta çeşitli olumsuz etkilere neden olabilir. Örneğin, demir eksikliği anemisi, yorgunluk, halsizlik, soluk cilt, düşük enerji seviyeleri ve konsantrasyon problemlerine yol açabilir. D vitamini eksikliği, kemik sağlığını etkileyebilir ve osteoporoz riskini artırabilir. Diğer eksiklikler de bağışıklık sisteminin zayıflamasına, cilt problemlerine, sinir sistemi sorunlarına ve hormon dengesizliklerine neden olabilir.
Magnezyum eksikliinde devamlı yorgunluk, enejisizlik ve yaygın vücut ağrıları olabilir. Selenyum, bakır, çinko eksikliklerinde saç dökülmeleri, tırnak kırılmaları gibi bir kısım sorunlar olabilmektedir. E vitamini eksikliğinde, sperm hareketlerinde azalma ile erkeklerde infertilite (kısırlık) olabilmektedir, C vitamini azlığında bağışıklığın azaldığı ve daha kolay hasta olunduğu bilinmektedir.
Vitamin Mineral Eksikliği hakkında daha fazla bilgi al
Vitamin ve mineral eksikliği nasıl anlaşılır?
Vitamin ve mineral eksikliğinin belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak bazı ortak işaretler vardır. Yorgunluk, halsizlik, cilt problemleri, saç dökülmesi, kilo kaybı, kas zayıflığı, bağışıklık sistemi sorunları ve konsantrasyon eksikliği gibi belirtiler vitamin ve mineral eksikliğiyle ilişkilendirilebilir. Bununla birlikte bir çok vitamin ve mineral eksikliğini ölçen biyokimyasal analizler mümkündür. Kan tetkiklerine ilave olarak elektromanyetik analiz cihazları da gittikçe daha fazla kullanım alanı bulmaktadır.
Vitamin mineral eksikliği nasıl giderilir?
Vitamin ve mineral eksikliklerinde, öncelikle nedenin saptanarak, nedene yönelik tedavi verilmelidir. Yalnızca eksiği tamamlamak tam olarak tedavi yapmak anlamına gelmemektedir. Ayrıca, dengeli bir beslenme ve biyoyararlanım planı yapmak gerekebilir. Replasman yani eksiği yerine koyma ikinci olarak yapılır.
Vitamin mineral tedavisi nedir, nasıl yapılır?
Günlük ihtiyaç duyulan vitamin ve mineraller takviye edilmelidir ve edilebilir. Ancak vitamin ve mineral tedavisinden kastedilen bu değildir. Örneğin yetişkin bir insanın, günlük 750 – 1000 mg kadar C vitamini ihtiyacı bulunur ve bu dozlarda almak günlük sağlıklı beslenmenin bir parçasıdır. Fakat C vitaminin 25 – 50 gram gibi dozlarda kanser hücrelerini öldürdüğü düşünülmektedir ve bu dozlarda tedavi edici ilaç olarak kullanılması mümkündür.